m) od základního mezníku XVIII/1 včetně - po hlavní mezník 64 úseku XVIII včetně, a to jen mezníky osazené na pravém břehu řeky Popradu;

n) od základního mezníku XIX/1 včetně - po základní mezník XX/1 výlučně;

o) od mezilehlého mezníku 1/1 úseku XX včetně - po základní mezník XXI/0 úseku XXI včetně, a to jen mezníky osazené na levém břehu hlavního ramene řeky Dunajce;

p) od základního mezníku XXIII/1 včetně - po základní mezník XXIV/1 výlučně;

q) od mezilehlého mezníku 38/1 úseku XXIV včetně - po základní mezník XXV/1 výlučně, a to jen mezníky osazené na pravém břehu potoka Jelešné;

r) od základního mezníku XXVII/1 včetně - po hlavní mezník 43 úseku XXVII výlučně;

s) od hlavního mezníku 45 úseku XXVIII včetně - po hlavní mezník 87 úseku XXVIII včetně;

t) od hlavního mezníku 87 úseku XXVIII včetně - po hlavní mezník 28 úseku XXIX výlučně, a to jen mezníky osazené na pravém břehu řeky Olše;

u) od mezilehlého mezníku 21/7 úseku XXX výlučně - po hlavní mezník 48 úseku XXX včetně, a to jen mezníky osazené na pravém břehu řeky Olše.

1. O pracích provedených podle článku 66, odstavec 1 sepíše se na místě dvojmo protokol, jenž se předloží příslušným úřadům. K protokolu přiloží se - bude-li potřeba - polní náčrtky, měřické záznamy a pod. vyhotovené a vzájemně ověřené techniky zúčastněnými na pracích.

2. Každý stát hradí osobní výdaje svých úředních orgánů.

Hrozí-li nebezpečí, že mezníky budou podemlety, zařídí příslušný úřad čeho třeba, aby byly odstraněny a bezpečně uloženy. Znovuosazení těchto mezníků zařídí ve vzájemné dohodě ústřední úřady uvedené v článku 66, odstavec 1.

Znovuzřízení zničených anebo úprava poškozených značek zajišťujících měřicky polohu hranice, nejsou-li značky tyto zároveň hraničními znaky, přísluší onomu státu, na jehož území jest taková značka osazena. Tento stát uhradí i veškeré výdaje udržování těchto značek.

Byla-li příslušným úřadem zjištěna totožnost osoby, která poškodila hraniční znak, hradí výdaje za materiál a práci vzniklé při opravě - s právem postihu proti škůdci - onen ze Smluvních Států, na jehož území má škůdce stálé bydliště.

1. Aby byl zjištěn stav hraničního označení, bude konána každých deset let po předchozí dohodě ústředních úřadů uvedených v článku 66, odstavec 1 společná komisionelní pochůzka hranice. Pochůzku provedou zástupci pověření těmito úřady v době tří po sobě následujících let. Prvá pochůzka započne v roce 1935. Každému ze Smluvních Států se ponechává, aby přizval zástupce jiných úřadů jakož i soukromé zájemníky. Komisionelní pochůzku vede zástupce onoho státu, jemuž podle ustanovení článku 67 náleží udržovati příslušnou část hranice.

2. Úkolem společné komisionelní pochůzky bude, přesvědčovati se na podkladě dokumentárního díla o stavu všech hraničních znaků a o jejich správné poloze, dále zaříditi odstranění zjištěných závad a nedostatků, konservaci hraničních znaků nátěrem bílou barvou, opravu jich označení, jakož i vymýcení křoví a stromoví v pruhu území zmíněném v článku 62, odstavec 2 a konečně se přesvědčiti, zda v tomto pruhu území nevznikla nedovolená díla, jež by vadila zřetelnosti hranice nebo pochůzce po hranici.

3. O výsledku společné komisionelní pochůzky sepíše se dvojmo protokol v jazycích obou států a předloží příslušným ústředním úřadům.

Každý stát hradí osobní výdaje svých úředních orgánů vzniklé při společné komisionelní pochůzce. O úhradě věcných nákladů platí ustanovení článku 67 eventuelně článku 71.

Těžení z hospodářství polního, pastvinného, lesního a rybničního, přeťatého nebo rozděleného hraniční čarou, nebude z důvodů vedení hranice znemožňováno.

Obyvatelům pohraničních obcí bude dovoleno čerpati vodu pro potřeby domácího hospodářství a napájeti dobytek na druhé straně hranice za stejných podmínek jako obyvatelům druhého ze Smluvních Států, vyžadují-li toho podmínky terénu nebo vzdálenost od vody na území vlastního státu.

Vyžadují-li toho územní nebo komunikační podmínky, budou moci obyvatelé pohraničních obcí používati pro účely hospodářské cest poblíž hranice na druhé její straně, jakož i cest dílem hraničních, dílem vedoucích poblíže hranice přes území druhého státu; oba státy budou dbáti toho, aby používání těchto cest nebylo nikým znesnadňováno.

Aby výhod zaručených ve článcích 74, 75 a 76 mohlo býti využito, budou přiznány osobní i věcné úlevy podle ustanovení úmluvy o usnadnění pohraničního styku platné toho času mezi Smluvními Státy. Ustanovení o těchto úlevách bude používáno i tehdy, vyprší-li platnost smlouvy o usnadnění pohraničního styku nebo bude-li vypověděna tato hlava statutu jedním ze Smluvních Států, až do uzavření nové smlouvy.

1. Úřední osoby, pověřené ve smyslu ustanovení této smlouvy měřickými pracemi, funkcemi při provádění a udržování regulačních nebo melioračních staveb a hraničních cest i mostů anebo jinou úřední činností na státní hranici, mohou se, mají-li průkaz (příloha V), na hranici volně pohybovati a ji na každém místě překročovati v čase od východu do západu slunce, vyžadují-li toho výše zmíněné výkony.

2. Bude-li provádění některých prací svěřeno podnikatelům, mohou také tito jakož i jimi označení dílovedoucí obdržeti průkazy uvedené v odstavci 1.

3. Průkazy budou vyhotovovány na tiskopisech podle připojeného vzoru na papíře zelené barvy v jazycích obou států.

4. Průkazy vydává okresní úřad pro práce vykonávané v jeho obvodě. Průkazy pro osoby pověřené vedením periodické přehlídky hranice vydává ministerstvo vnitra. Průkazy mohou býti vydávány nejdéle na dobu jednoho roku. O vydání průkazu třeba vyrozuměti příslušný úřad druhého státu.

5. Osoby uvedené v odstavci 1 a 2 jsou povinny při vykonávání svých prací na hranici míti při sobě mimo průkaz též úřední doklad o totožnosti své osoby. Průkazem spolu s dokladem o totožnosti třeba se prokázati na vyzvání celních jakož i státních bezpečnostních orgánů Smluvních Států. Okresní úřad, který průkaz vydal, jest oprávněn odebrati jej majiteli a jest povinen tak učiniti, požádá-li o to státní bezpečnostní úřad druhého státu. Majitelé průkazu podléhají celní a pasové prohlídce i mimo obvyklá místa celní a pasové prohlídky. Po skončení prací jest průkazy vrátiti úřadu, který je vydal. Úřady průkazy vydávající mohou se přímo dorozumívati ve věcech týkajících se vydávání průkazů.

6. Dělníci zaměstnaní při pracích uvedených v odstavci 1 mohou se při vykonávání prací na úseku hranice označeném v průkazu osoby práci řídící volně pohybovati a hranici v čase od východu do západu slunce bez průkazu překročovati, musí však zůstati pod dozorem majitele průkazu a nositi na levém rameni bílou pásku s číslem. Osoba řídící práci musí míti při sobě seznam dělníků s údaji jmen a bydlišť dělníků, jakož i čísla pásky každému dělníku vydané. Na vyzvání celních, jakož i státních bezpečnostních orgánů obou států jest osoba práci řídící povinna předložiti seznam dělníků a sděliti údaje potřebné pro zjištění dělníkovy totožnosti; trvá-li práce na určitém místě déle dvou dnů, jest předložiti i úřední doklad o totožnosti dělníka. Dělníci zaměstnaní při pracích na hranici musí býti z práce propuštěni, požádá-li o to státní bezpečnostní úřad jednoho ze Smluvních Států. Povinností majitelů průkazů je pečovati o to, aby u nich zaměstnaní dělníci nezneužívali úlev přiznaných jim touto smlouvou ku poškozování důchodkových nebo jiných zájmů obou států. Osoby jednající proti těmto předpisům buďtež z prací na hranici vyloučeny.

7. Chce-li kdo překročiti hranici za účelem přípravy nebo provedení prací, jest povinen vyrozuměti o tom aspoň tři dny předem finanční i hraniční stráž s přibližným udáním dob a míst zamýšleného překročení hranice a počtu zaměstnaných dělníků. Hrozilo-li by nebezpečí z opožděného započetí prací, jest dovoleno překročiti hranici bez předchozího vyrozumění; o takovém překročení hranice třeba však co nejdříve vyrozuměti příslušné orgány finanční i hraniční stráže.

8. Osoby uvedené v odstavcích 1, 2 a 6, překročující hranici za účelem provádění prací na hranici, jsou oprávněny, je-li to nutno pro vykonávání jim svěřených prací, bráti s sebou beze cla a jiných dávek nářadí, přístroje a plány bez povinnosti hlásiti se s nimi u celního úřadu s podmínkou však, že po skončení prací vezmou tyto věci při návratu s sebou zpět do svého státu. Osobám uvedeným v odstavcích 1 a 2 a opatřeným průkazem příslušejí při překročování hranice za účelem uvedeným v odstavci 1 celní úlevy podle předpisů platných pro cestovní styk v dotčeném státě. Dělníci zaměstnaní při pracích na hranici mohou s sebou bráti pro vlastní potřebu bez cla a jiných dávek denní zásobu potravin a tabákových výrobků v množství nejvýše 10 cigaret nebo 10 gramů kuřlavého tabáku nebo 3 doutníků.

9. Bude-li jeden ze Smluvních Států prováděti na území druhého státu práce uvedené v odstavci 1, bude příslušným úřadem tohoto státu povoleno osvobození od cla a jiných dávek pro stavební materiál určený k těmto pracím, vyjma práce meliorační. Totéž platí pro dopravní prostředky a potahy potřebné k těmto pracím, včetně prací melioračních, s podmínkou, že budou po dokončení prací vyvezeny nazpět. Příslušné úřady celní správy obou států ustanoví ve vzájemné dohodě podmínky pro převoz výše zmíněného stavebního materiálu, dopravních prostředků a potahů přes hranici, šetříce zásady, že třeba dovolovati převoz v místech k tomu nejpříhodnějších. Na výše uvedené předměty nevztahují se předpisy omezující dovoz a vývoz.

1. Úlevy zaručené v této smlouvě neomezují nikterak práva Smluvních Států učiniti opatření, jež uznají za nutná z důvodů bezpečnostních, zdravotní ochrany lidí, zvířat a rostlin, ochrany vodních zařízení nebo z jiných důležitých důvodů.

2. Opatření taková nesmí však trvale znemožňovati používání úlev vyplývajících z ustanovení této smlouvy.

Smluvní Státy sdělí si navzájem, které úřady jest pokládati za příslušné ve smyslu této smlouvy. Totéž platí o změnách, jež v tomto směru snad nastanou.

Tam, kde se v této smlouvě užívá výrazu finanční stráž, jest tím rozuměti československou finanční stráž, kde se užívá výrazu hraniční stráž, jest tím rozuměti polskou hraniční stráž.

1. Vznikne-li o výklad nebo použití této smlouvy spor může býti vznesen, požádá-li o to jeden ze států, na rozhodčí soud. Týž postup bude uchován, vznikne-li otázka, jde-li vůbec o spor ve smyslu předchozí věty. Výrok rozhodčího soudu bude závazným. Pro každý sporný případ jmenují Smluvní Státy jednoho ze svých příslušníků rozhodčím a tito zvolí předsedou příslušníka státu třetího. Nedohodnou-li se rozhodčí o volbě předsedy do tří měsíců čítaných od doby, kdy byl vznesen požadavek o výrok rozhodčího soudu, požádají Smluvní Státy společně Presidenta Švýcarské Konfederace o jmenování předsedy. Každý Smluvní Stát hradí výdaje vzniklé výkonem funkce svého rozhodčího; výdaje vzniklé výkonem funkce předsedy hradí každý ze Smluvních Států z polovice. Oběma státům jest volno vymáhati náhradu útrat rozhodčího řízení od stran, jež měly účast na sporu.

2. Smluvní Státy shodují se v tom, že se podle možnosti nebudou dovolávati rozhodčího soudu v těch případech, kde by útraty rozhodčího řízení byly nepoměrně větší než hodnota sporné věci.

Tato smlouva bude ratifikována a ratifikační listiny budou vyměněny v Praze. Smlouva nabude účinnosti třicátého dne po výměně ratifikačních listin. Po uplynutí pěti let od nabytí účinnosti této smlouvy mohou Smluvní Státy na přání jednoho z nich navázati jednání o její revisi. Nedohodnou-li se oba státy do roka po vznesení požadavku o revisi, může tato smlouva býti vypověděna. V tom případě přestane smlouva platiti po uplynutí dvanácti měsíců ode dne výpovědi s výjimkou ustanovení hlavy I, hlavy II článků 5, 6, 7, 8, 9, 14 a 15, hlavy III části první a části třetí článků 30, 31 a 36 a hlav IX, X a XI, jež zůstanou v platnosti tak dlouho, pokud nebudou změněna vzájemnou dohodou.

Tato smlouva byla vyhotovena ve dvou prvopisech v československém a polském jazyku; obě znění mají stejnou platnost.

Čemuž na svědomí podepsali zmocněnci tuto smlouvu a opatřili ji svými pečetěmi.

Dáno v Gdyni dne dvacátého čtvrtého září roku tisícíhodevítistéhotřicátéhoprvého.

L. S. Ing. VÁCLAV ROUBÍK m. p.

L. S. Dr. WALERY GOETEL, m. p.

POMIĘDZY

A

Po ukończeniu prac przez Międzynarodową Komisję Delimitacyjną czeskosłowacko-polską, której zostało powierzone na podstawie decyzji Konferencji Ambasadorów z dnia 5 i 9 sierpnia 1920 roku oraz z dnia 3. sierpnia 1922 roku i z dnia 22. maja 1924 roku, określenie granicy czeskosłowacko-polskiej, Prezydent Republiki Czeskosłowackiej i Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej, dążąc do uregulowania stosunków wynikających z określenia tej granicy, zgodzili się zawrzęć Umowę, wymienioną w artykule VIII Protokółu Delimitacyjnego z dnia 12. paĽdziernika 1927 roku (granice w Cieszyńskiem, na Orawie i Spiczu) oraz artykułu VII Protokólu Delimitacyjnego z dnia 12. paĽdziernika 1927 roku (reszta granicy czeskosłowacko-polskiej). W tym celu mianowali swymi pełnomocnikami:

Prezydent republiki Czeskosłowackiej:

Inżyniera Václava Roubíka,

szefa sekcji ministerstwa robót publicznych,

Profesora Dr. Walerego Goetla,

delegata rządu polskiego do rokowań granicznych połsko-czeskosłowackich,

którzy po okazaniu swych pełnomocnictw, uznanych za dobre i sporządzone we właściwej formie, zgodzili się na następujące postanowienia:

Granica państwowa między Republiką Czeskosłowacką a Rzecząpospolitą Polską była w latach 1920-1927 przez Międzynarodową Komisję Delimitacyjną na miejscu określona, oznaczona slupami i pomierzona. Wyniki określenia i pomiarów zawarte są w trzech zgodnych operatach, wymienionych w artykułach IV Protokółów Delimitacyjnych z dnia 12. paĽdziernika 1927 roku; kopje tych protokółów są dołączone do Umowy niniejszej (załącznik I). Wymienione operaty złożone są, po jednym egzemplarzu w archiwum Konferencji Ambasadorów i u Rządów obu Państw Umawiających się.

1. O ile operaty, wymienione w artykule 1, nie określają przebiegu linji granicznej we wszystkich szczegółach, są miarodajne wyniki pomiarów, uwidocznione w szkicach polowych.

2. Powyższe szkice polowe, które zostały sporządzone przy wyznaczeniu granicy wspólnie przez fachowców Państw Umawiających się i podpisane przez nich oraz przez Komisarzy tych Państw i przez Przewodniczącego Międzynarodowej Komisji Delimitacyjnej czeskosłowacko-polskiej, są złożone w Republice Czeskosłowackiej w Ministerstwie Robót publicznych w Pradze, zaś w Rzeczypospolitej Polskiej w Ministerstwie Robót Publicznych w Warszawie.

1. O ile opis granicy i mapy w operatach nie są zgodne ze szkicami polowemi, są miarodajne szkice polowe.

2. O ile szkice polowe nie byłyby zgodne z pomiarami stwierdzonemi w terenie, aczkolwiek znaki graniczne nie zostały przesunięte i nie uległy zmianom, wówczas są miarodajne wyniki badań na miejscu. W takim wypadku winien być sporządzony protokół z dołączeniem w razie potrzeby szkicu polowego, oznaczającego stwierdzony stan rzeczy, jak przewiduje artykuł 68.

Linja graniczna na powierzchni ziemi określa również suwerenność Państwą pod i nad ziemią.

Umawiające się Państwa będą czuwały nad tem, aby drogi publiczne, przechodzące przez granicę Państwa a otwarte w danym czasie jako punkty przejściowe z kontrolą celna i paszportową (drogi celne) lub jako punkty przejściowe dla ogólnego ruchu granicznego dozwolonego poza drogami cełnemi, były utrzymywane wraz z objektami na nich leżącemi w sposób, odpowiadający potrzebom ruchu, przez tych, których to jest obowiązkiem, wynikającym z przepisów obowiązujących w danem Państwie, lub z innego tytułu.

Państwa Umawiajce się będą czuwały nad tem, aby publiczne drogi, których środkowa linja stanowi granicę Państwa (drogi graniczne), były wspólnie utrzymywane przez tych, których to jest obowiązkiem wynikającym z przepisów obowiązujących w danem Państwie lub z innego tytułu i to dotąd, dopóki będą drogami celnemi lub dopóki będą otwarte jako punkty przejściowe dla ogólnego ruchu granicznego dożwolonego poza drogami celnemi. Osoby, których to jest obowiązkiem, maja się porozumieć co do jednolitego utrzymywania tych dróg w należytym stanie oraz co do podziału wydatków.

Drogi graniczne, które nie będą nadal potrzebne, mogą, być zniesione tylko we wzajemnem porozumieniu; w tych wypadkach graniczne oznaczenia zostaną, odpowiednio przestawione.

Objekty drogowe, położone częściowo na obszarze jednego a częściowo na obszar że drugiego Państwa (mosty graniczne i t. p.), będą utrzymywane jak podano w artykule 5, ewentualnie 6. Osoby, których to jest obowiązkiem, mają się porozumieć co do jednolitego utrzymywania tych objektów w należytym stanie oraz co do podziału wydatków, przyczem utrzymywanie może być przeniesione na jedną z nich.

Co do ruchu na drogach granicznych i mostach granicznych (policja drogowa) Państwa Umawiające się zawrą osobną umowę.

1. Dróg granicznych można używać na całej szerokości bez przepustki uprawniającej do przekraczania granicy.

2. Urzędnicy i funkcjonarjusze niżsi wykonywujący w związku ze swoją właściwą funkcją, służbową publiczną służbę bezpieczeństwa, służbę strażniczą graniczną, celną, pocztową lub telegraficzną, jak również straże leśne i polne, mogą chodzić i jeĽdzić po granicznych drogach na całej ich szerokości w służbowych uniformach, ewentualnie z bronią, boczną, o ile ona należy do wyekwipowania a w czasie wyz konywania służby też z bronią palną; nie wolno im jednak bez specjalnego porozumienia między Umawiającemi się państwami wykonywać czynności służbowych poza obszarem własnego Państwa.

Oddziałom siły zbrojnej obu Państw oraz uzbrojonym po wojskowemu osobom nie wolno używać dróg granicznych, z wyjątkiem osób podanych w artykule 10, ustęp 2. Osobom wojskowym pojedyńczym w uniformach wolno używać dróg granicznych tylko wtedy, jeżeli nie są uzbrojone.

O ile towary są przewożone po drogach gra nicznych pomiędzy różnemi miejscami tego samego Państwa po połowie drogi leżącej poza obszarem tego Państwa, winny być traktowane w ten sposób, jak gdyby były przewożone wewnątrz tego Państwa.

Rewizje okresowe granicznych mostów wykonywać będzie każde z obu Państw według swoich przepisów również i na części mostu, położonej na obszarze drugiego Państwa; o rozpoczęciu i wyniku tych rewizyj zostanie powiadomiony właściwy urząd drugiego Państwa.

Nowe uprawnienia mytnicze mogą być nadane, nowe opłaty mytnicze lub inne opłaty za korzystanie z granicznych mostów, przewozów i dróg wprowadzone, istniejące opłaty zmienione lub zniesione, a pobieranie ich przedłużone, wyłącznie na podstawie porozumienia właściwych urzędów Umawiających się Państw.

Nowe drogi, nowe mosty i przewozy wszelkiego rodzaju przez granicę mogą być budowane wyłącznie tylko w porozumieniu kompetentnych urzędów Umawiających się Państw.

Urzędy państwowe lub samorządowe w obu Państwach, które wykonywają utrzymanie granicznych dróg i granicznych mostów jako też prowadzą ich przebudowę lub nowa budowę, mogą w tych sprawach porozumiewać się bezpośrednio.

1. Tam, gdzie na biegach wód przebiega grańica Państwa w kierunku ich długości (graniczne biegi wód), wolno bez pozwolenia drugiego Państwa używać wody do kąpieli, mycia, prania, pojenia i pławienia zwierząt, jeżdżenie łódkami, jak również czerpać wodę ręcznemi naczyniami do potrzeb gospodarstwa domowego.

2. W częściach koryta granicznego biegu wód, leżących na obszarze własnego Państwa, wolno osobom interesowanym wydobywać dla własnej potrzeby muł, ziemię, piasek, Ľwir, kamień, lód i rośliny, w miejscach wskazanych przez właściwą władzę i według wskazówek tej władzy, bez pozwolęnia drugiego Państwa.

3. Przy używaniu wód według ustępu 1 i 2 nie wolno jednak wchodzić na brzeg lezący na obszarze drugiego Państwa bez pozwolenia właściwych władz lego Państwa.

1. Nabyte prawa wodne i przynależne do nich urządzenią wodne na granicznych biegach wód lub na biegach wód granicą przeciętych, - na tych ostatnich, o ile się stykają z granicą, - jakotęż prawa wodne gdziekolwiek na granicy, będą przez oba Państwa uznane, gdy udowodnione zostaną, urzędowemi dokumentami w przeciągu dwóch lat od dnia wejścia w życie niniejszej Umowy.

2. Postanowienia ustępu 1 będą także stosowane do nadań prawno-wodnych, udzielonych przed wejściem w życie niniejszej Umowy nawet wówczas, gdy dotyczące urządzenia wodne nie zostały jeszcze wykonane, lecz budowa została już rozpoczętą lub w przepisanym w konsensie terminię rozpoczętą zostanie i gdy w obu wypadkach będzie odpowiednio dalej prowadzona.

3. Jeżeli nie zachodzą warunki przewidzianę w ustępach 1 lub 2, prawa wodne nie będą uznane i będą wymagały nowego nadania według postanowień części III tego rozdziału.

Obowiązki utrzymywania urządzenia wodnego, służebności i inne zobowiązania wynikające z uprawnień prawnowodnych, określonych w artykule 18, pozostają w mocy bez względu na to, że osoby zobowiązane lub uprawnione, oraz odnośne urządzenie wodne znajdują się na obszarze różnych Państw.

Dotychczasowe układy prawno-prywatne między właścicielami urządzeń wodnych a osobami trzeciemi co do używania wody zostają w mocy, jakkolwiek z powodu określenia granicy państwowej jeden z zainteresowanych znalazł się na obszarze drugiego Państwa, o ile układy te nie są sprzeczne z ustawami jednego z Państw Umawiających się.

Umawiające się Państwa zarządzą, aby w przeciągu trzech lat od wejścia w życie niniejszej Umowy zostały w myśl własnych przepisów prawno-wodnych dokonane lub uzupełnione wpisy do ksiąg wodnych praw i urządzeń wodnych, określonych w artykule 18 i aby urzędowo stwierdzone odpisy tych wpisów były doręczone właściwemu urzędowi wodnemu drugiego Państwa.

Właściciele niżej położonych gruntów są obowiązani pod dotychczasowemi warunkami przyjąć z obszaru drugiego Państwa wody opadowe, które spływają naturalnie także poza stałemi biegami wodnemi, jak również odpływy drenowe.

Umawiające się Państwa będą czuwały nad tem, aby były wykonywane wszystkie obowiązki, wypływające z uprawnień wodnych, które będą uznane w myśl niniejszej Umowy.

Jeżeli nie jest należycie zapewnione utrzymanie pewnego, dla użytku publicznego służącego urządzenia na granicznym biegu wód lub na biegu granicą, przeciętym, - na tym ostatnim, o ile urządzenie to styka się z granicą - (n. p. utrzymanie robót regulacyjnych, mostów i t. p.) lub ze względu na wytyczenie granicy utrzymanie to nie da się celowo wykonywać według pierwotnego konsensu, właściwe władze zadecydują w każdym poszczególnym wypądku co do utrzymania lub zmiany takiego urządzenia zgodnie z postanowieniami cĽęści III tego rozdziału.

Właściwe urzędy obu Umawiających się Państw udzielą, po uprzedniem porozumieniu się właścicielom urządzeń, określonych w artykule 18 ustęp 1 i 2, ułatwień potrzebnych do przekraczania granicy państwowej w celu obsługi i utrzymywania wymienionych urządzeń a możliwych w ramach własnych przepiśów.

Umawiające się Państwa będą czuwały nad tem, aby były ściśle przestrzegane warunki konsensów urządzeń wodnych na biegach granicznych, zwłaszcza co do zanieczyszczana wody.