Národní shromáždění československé / Poslanecká sněmovna1925 – 1929

Przez materjal aktowy należy rozumeć

a) Akta archiwalne i registratualne (exhibity, referaty, koncepty, vvyjaśnienia, opinje, protokółytoczących się sprav, załczniki, korektury, ewentualnie jeszcze niezałatvione lub niewysłane pisma, dalej drukowąne lub innym sposobem powielone ą przedmiotu toczących się sprav dbtyczące akta (jak opracowania, sprawozdania., wykazy, tablice i t. d.).

b) Rejestry (metryki, publiczne i urzędovs księgi, jak księgi gruntowe, rejestry handlvwe, księgi górnicze, wodne, kolejowe, gospodarskie, piany lasów, rejestry znaków ochronnych i t. d., dolejindeksy, protokóly podawcze, skorowidze, katalogi, rachunki, pomoce kasowe, tablice statystyczne, wykazy, sprawozdania, katastry i publikacje urzędów państwowych i samorządowyeh, jakoteż i wojennych central gospodarezych, które aż do przemiany politycznejpozostawaly pod państwowym nadzorem i t. d.).

c) Piany (mapy, projekty, szkice, studja, programy, opisy, ewentualnie istniejące kopje i matryce, bez względu na to, czy odnoszą się do wymienionych powyżejrejestrów, czy też nie),

d) Tytuly i dokumenty prawne (dokumenty wszelkiego ródzaju, jak fundacyjne, umowy publiczne lub prywatne, koncesje, statuty. oferty przyjęte i t. d.) bez względu na miejsce przechowania i sposób wcielenia w archiwach i registraturach w calości bez względu ną materjał, z którego są sporządzone lub na jahim są utr walone.

a) Obie umawiajee się Strony zobowiązują, się wzajemnie, że zbadają svoje archiwa, registratury, kancelarje jąkateż i inne miejsca przeznaczone na przechowywanie aktowego materjału, o kiórym powyżejmowa, oraz że dostarczą drugiej Stronie wykazów, tego aktowego materjalu, który, zdaniem przechowujcejgo Strony, ma być wydany. Wykazy te zostaną drugiejz umawiających się Stron przeslane częściami, albo naraz, najdalejdo sześciu miesięcy po wejściu w życie niniejszej Umowy. Wszelkie koszty z tem polczone ponosi Strona przechowujca aktowy materjal, o który chodzi.

b) Obie umawiające się Strony zobowiązują się wzajemnie dozwolić, celem stwierdzenia aktowego materjalu, który ma być wydany albo którego znajomość może być dla drugiej Strony pożądana, aby do dwunastu miesięcy po dostarczeniu wyżejwymienionych wykazów, t. j. zatem najdalej do doby półtora roku, od wejścia w życie niniejszej Umowy., odbył się rozgląd w odnośnych archiwach, registraturach, kancelarjach, jakoteż i innych miejscach, przeznaczonych na przechowywanie aktowego materjalu, o który chodu, w godzinach urzędowych i pod dozorem odnośnych miejscowych urzędników przez urzędników, wyznaczonych przez Stronę drugą oraz, że w tym celu użyczą im tak pomoct swoich własnych urzędników jakoteż odpowiacających potrzebom tych prac lokali. Zwlaszcżą zapewnia się tym wysłanym urzędnikom maznóść korzystania z repertorjów (wglądania w nic, ezynienia z nich wycigów, zapisek i t. d.), jakoteż i wchodzenie do skladów tych archiwów, registratur, kancelaryji t. d. Obowiązek ten ogranicza się do materjalu aktuwego, powstałego w dobie od 1. stycznia 1870 r. do 10. sierpnia 1920 r.

Wyłącza się z pod tego uprawnienia materjał, określony Artykułe 23 b) zdane ostatnie.

c) Obie umawiające się Strony zabowiązują się wzajemnie, że sobie ivydadzą na żądanie i takie ąkta, o jakich mowa w Artykułe 23 ustęp a) i ustęp b) oraz w Artykułe 24 ustęp a), które nic zostaly pódane w wykazach powyżejwymienionych. Ewentualne żądania sumaryczne w tym zakresie pólo każda z obydvvu Stron najdalejdo sześciu miesięcy po skońcżeniu roźglądu, o którym mowa w ustępie b) niniejszégó artykułu, t. j. zatem nąjdalej do dwoch ląt od wejścia w życie nniejszej Umowy.

Pójedyncze żądania zaś mogą być podąwane nąjdalejdo lat dziesięciu od wejścia w życie niniejszej Umowy.

a) Obie umawiające się Strony zobowiązują się wzajemnie, że do daty trzech miesięcy od dnia odesłania wykazów i sumarycznych ądań powyżejwymienionych będą rniały w pogotowiu do oddania materjał aktowy, o który chodzi, przy urzędach, które go mają w przechowaniu. Jeżeli w tym zakresie ten materjał aktowy nie zostanie przejęty przéz drug z umawiających się Strona zostanie z powrotem wcielony, a koszty nowego wýdzielania go ponosi Strona przejrnująca.

b) Odwoz materjału aktowego przeprowadzi Strona przejmująca własnym nakładem. Wywożeniu tego materjału nie będą iwiane żadne przeszkody charakteru celno-f inansowego.

Obie umawiąjące się Strony zobowiązuj. się wzajemnie postarać się o to, aby wszelki aktowy materjał miejc wchodzących w rachubę aż do ostatecznego załatwienia wszýstkich spraw dotyczacych rozdziału tego materjału pozostał o tyle nieuszczuploný, żeby bez wiadomości i przyzwolenia drugiejz umawiajcych się Stron żaden dzian tego materjału nie był gdzie indziej umieszczony, szkartowany, albo jakimkolwiek sposobem pozyty lub zniszczony.

a) Obie umawiające się Strony ustanowią do jednego miesiąca po ratyfikacji niniejszej Urnowy po jednym generalnym komisarzu, zadaniem tych komisarzy będzie, żeby, o ile chodzi o materjał aktowy, przechowywąný przez jedną lub drugą, z obydwu umawiająr cych się Stron, wszczęli akcję wydzielczą i odbiorczą oraż dbali o, to, aby prace te były ukończone jak najśpieszniej.

b) Ci komisarze generalni maje, swoją siedzibe urzędową na obszarze byłego ląsku Cieszyńskiego lub w jego najbliższem sąsiedztwie, a porozumiewają się bdź w drodze bezpośredniej korespondencji pisemnej, bądź też osobiście, na perjodycznych zjazdach.

c) Generalni komisarze będ, upoważnieni do bezpośredniego znoszenia się z Miuistorstwem Spraw Zagranicznych i z ivszelkimi urzędami swojego Państwa, które przechowują materjał aktowy, o kórym tu mowa, oraz wyznaczajw poroztmeniu z tymi urzędami dla poszczególnych archiwóv, registratur, kanccelaryji innych żbiorów aktów, lub dla grup tychże, komisje zdawcze i odbiorcze, złożone z jednogo komisarza od każdej Strony.

d) Komisje zdawcze i odbiorcze oznaczają akta, które maj. być wydane, i dbaj, o należyte wydawanie i odwożenie tego materjału aktowego.

Co się tyczy elaboratów katastru podatku gruntowego (trjangulacyjny, katastralny, operaty ewidencyjne, mapy oryginalne, czystodruki, mapy przeglądowe, rzutý indykacyjne, operaty szacunkowe, protokóły porcelacyjne i t. p.), obowiązuje nadto następujące osobne postanowienie.

a) Materjał, który tyczy się wyłącznie terytorjum drugiejz umawiających się Strona zostanie wydany jaknajrychlej, wszakże najpóźniejw terminach, ustanowionych dla wydania aktowego materjału wogóle, a to bez ograniczenia czasowego, po podpisaniu niniejszej Umowy, w oryginale, ze szczegółowymi wykazami, o ile się to już nic stało na zasadzie porozumienia zawartego dnia 10. września 1920 r. między polsky skarbową dyrekcją w Cieszynie a czeskosłowacką dyrekcją skarbową w Opawie.

b) Z materjału terytorjum pogranicznego, na śląsku Cieszyńskim i w byłem Królestwie Węgierskiem otrzyma, bez czasowego ograniczenia, elaboraty oryginalne ta z obu umavcriajcych się Stron, której terytorjum dane claboraty w przeważającej części dotycza, druga Strona otrzyma kopje odnośnych elaboratów.

O ile rozdzielenie tych elaboratów jest możebn.e bez uszkodzenia całości, zostaną takie dwustronne operącje wydane vedle stosunku terytorjalnejprzynależności. Wydanie materjału., terytorjum pogranicznego w oryginale lub w kopji zostanie, vraz z szczegółowym wykazem, przeprowadzone o ile możności jal najrychlejpo podpisaniu niniejszej Umowy.

Wydatki połączone ze sporządzeniem kopijpokrywa ta Strona, która otrzyma oryginał.

Obie umawiające się Strony wydadzą bezzwłocznie zarządzenia, dotyczące wzajemnego wydania aktów sądowych, rejestrów, ksiąg nrap gruntowych w pawiatach sdowych rozdzielonych między Republiką Czeskosłowacką a Rzeczpospolitą Polską, znajdujących sę w jakichkalwiek instancjach sdowych, drog. porozumienia się Ministerstęw, Sprawedliwości obu Stron.

Co do aktów, tyczących się komunikacji wszelkiego rodzaju, z wyjtkiem kolei żelaznych, należy postępować wedlug zasad wyszczególnionych w odniesieniu do aktów, tyezcych się jednostek administracyjnych i jednostek terytorjalnych, rozdzielonych now granicą polsko-czeskoslowacką. (artykuł 24, a) ustęp 1.),

Wspólne akta, tyczące się dróg przeciętych granicą, otrzymuje Strona, w którejposiadaniu znajduje się dluższa czgść poszezególnejlinji komunikacyjnejna terytorjum Śląska Cieszyńskiego oraz nabytem terytorjum plebiscytowem na Orawie i Spiszu. (Artikuł 24 a) ustęp 2., 3. i 4.}

Załatwienie spraw, dotyczących rozdzialu aktów wojskowych, kolejowych i aktów przechowywanych dotądprzeż urzędy austrjackie zastrzega się z tem, że część o rozdziale aktowyrn (Artykuł 23-Artykuł 33) nic wejdzie w życie, dopóki obie Strony nic porozumieją, się także co do tych spraw.

Mająték Kraju Śłąskiego, b. komitatów Orąwy i Spisza jakoteż innych związków samorzdowych i korporacyjprawa publicznego, które istnialy w dniu 28. października 1918 r., a których obszar lub obręb dzialalności zostal przecięty nową granicą pomędzy Yzeczpospolitą Polską i Republiką Czeskoslowacką, na podstawie decyzji Konferéncji Ambasadorów z dnia 28. lipca 1920 r., podlea likwidacji stosownie do przepisów tejumowy.

Pod pojęcie majątku korporacyji instytucyj prawa publicznego, podlegających rozdziałowi, podpadają wszystkie prawa rzeczowe, prżywileje, prawa obligatoryjne, dług, ciéżary i zobowiązania, jakóteż wszelkie-stosunki prawne majtkowejnatury. Nadto narówni z mąjątkiem rozdzialowi podlegają wszelkie fundusze, które byly pod nadzorem wladz państwowych lub samorządowych.

Z ikwidacji są wyłczone. dobro publiczne, gościńce i drogi, kościoly i kaplice, zwizki kościelne, cmentarze, jakoteż pomniki wszelakiego rodzaju. i t. p.

Wszelkie sprawy, tyczce się utrzymania pogranicznych mostów, wspólnych gościńców i dróg, używania wodociągu, elektrowni, gazowni, sieci tramwajoweji sieci kanalizacyjnejprzez obie części dawnejgminy Cieszyna, dalejprawnych stosunków na pogranicznych potokach (wodach płynących), jakoteż określenia charakteru granicznejlinji term wodami przebiegającej, zostaną załatwione osobnemi umowami między obu Państwami na podstawie dat uzyskanych przy sposobności administracyjnych objazdów granicy wspolnie przez wspóldziałajce Delegacje międzynarodowe komisji rozgraniczającejczeskosłowacko-polskiej.

Miarodajnym dla likwidacji (t. j. dla stwierdzenia i szacunku majątku) jest w zasadzie stan majetku w dniu 28. października 1918 r.

Związki samorzdowe i korporacje prawa publicznego mog, się same ugodzić co do likwidacji, a to w ramach obowiązujących je przépisów.

O ile się samu nic ugodzą najdalejw sześć miesięcy po wejściu w życie niniejszej Umowy, przedłożą spisy wszystkich aktywów i dluów, podlegajacych likwidacji (inwentarze i ewent, bilance) wedlug stanu z dnia 28. października 1918 r. Komisji Likwidacyjnej.

O ile to nie nastapi, to sporządzi te spisy organ, wyznaczóny przez Komisję Likwidacyjną, przyczem na jejżdanie udziel, pomoct tak zarządy majątkowe, jak i wlaściwe urzędy.

Rozrachunkowi nic podlega majetek, co do podzialu którego zawarto lub maje być zawarte osobne Umowy.

Odnosi się to przedewszystkiem do kas oszczędności miasta Cieszyna, Jablonkowa i Frysztatu, kas sierocych i zakladów ubezpieczeń spolecznych.

Co do rozdziału aktów obowiązuj. pecjalne przepisy niniejszej Umowy.

Wartość majątku ustala się według zasad słuszności a sprawiedliwości.

Klucz likwidacyjny ustala się.

1. Dla m a ją t k u komitatów i gmiu w przecięciu na podstawie wielkości przejętego obszaru, liczby ludności według spisu z roku 1910, jakoteż i bezpośrednich podatków państwowyeh (w przecięciu lat 1911, 1912 i 1913) przypadających na przejęte części terytorjum.

2. Dla innych korporacji i instytucji Komisja Likwidacyjna ustala klucz słuszny i sprawiedliwy z uwzględnieniem czy to pochodzenia majątku, czy też ilości członkó, ilości i wysokości udziałów, długości gościńców i dróg i t. p.

Dla własności nieruchomości łącznie z inwentarzem i przynależnościami jakoteż dla własności ruchomości obozwiązuje zasada terytorjalna.

Prawa majątkowe, wynikające z wierytelności publicznolub prywatno-prawnych do osób fizycznyeh lub prawnych, przypadną tej Stronie, na którejterytorjum znajduje sę w chwili wejścia w życie niniejszej Umowy objekt obciążony danemi należnościami względnie miejsce zamieszkania lub siedźiba dłużnika.

O ile majątek, który przypadł jednéj ze Stron w udziale, przedstawia większą wartość, aniżeli jejwedług klucza podziałowego przypada, nadwyżka zostaje zaraćhowana na dobro Strony drugiej.

Ciężar długów zabezpiecźonych hipotecznie zostaje przejęty przez tę Stronę, która, przejęła własność nieruchomości obciążonejdaną hipoteką. W wypadku, gdy nieruchomość obciążona hipoteką została przecięta nową granicą, dług hipoteczny zostaje rozdzielony między obie części przeciętejgranicą nieruchorności w stosunku do ich obszaru względnie w stosunku do ich dochodowości wpisanejdo katastru gruntowego. W ten sposób zostaną rozązielone długi hipoteczne, ciążące łącznie na kilku nieruchomościach, z której jedne znajdują się obecnie na terytorjum Rzeczypospolitej Polskiej, a inne na terytorjum Republiki Czeskosłowackiej.

Podział długów hipotecznych dokonany w myśl poprzednich zasad między części nieruchomości przeciętejgranic. względnie między poszczególne nieruchomości obciążone dotd łączną hipoteką zostanie wpisany na prośbę Strony interesowanej do ksiąg gruntowych.

Długi niezabezpieczone oraz inne zobowiązania nic podpadajce pod postanowienia artykułu poprzedniego, które obciążają związki samorządowe lub korporacje prawa publicznego, zostają rozdzielone w stosunku do wartości przejętego majątku.

Ciężar długów niezabezpieczonych i innych zobowiązań Kraju ślskiego, które nic podpadaj. pod postanowienia artykułu 44., przejmuje na siebie Strona Czeskosłowacka.

Cigżar długów niezabezpieczonych i innych zobowiązań dawnejgminy Cieszyna przejmuje na siebie Strona Polska.

Celem uniknięcia trudności i kosztów związanych ze szczegółowym rozrachunkiem majątku Kraju Śląskiego i dawnejgminy Cieszyna, obie ukladajce się Strony zgodziły się na to, że na pełne wyrównanie wzajemnych likwidacyjnych pretensyjtych związków Strona Polska przekaże Stronie Czeskosłowackiejsumę pięć miljonów sześćset tyśięcy koron czeskosłowackich płatną w dwóch równych łatach rocznych. 2. stycznia 1926 r. i 2. stycznia 1927 r.

W ten sposób likwidacja majątku Kraju Śląskiego i dawnejgriziny Ciesżyna zostaje definitywnie załatwiona.

Rozdział fundacyjmiędzy obu Państwami zostanie przeprowadzony przez Komisję Likwidacyjną, wymienioną w Artykułe 48 niniéjszej Umowy, na podstawie instrumentu fundacyjriego z uwzględnieniem celu i zobowiązań fundacji.

Szczegółowy rozrachunek, o ile nic został przéprowaúzony w tej Umowie, względne o ile związki i korporacje same go nie przeprowadziły, przeprowadzi na zasadaeh powyższych Komisja Likwidacyjna Czeskosłowacko-Polska.

Zostanie ona utworzona w ciągu széśiu tygodni od dnia ratyfikacji niniejszej Umow i skladać się będzie z przedstawicieli obu Strop, a to po jednym delegacie i jednym zastępcy z każdej Stropy i potrzebnejliczby ekspertów. Będzie ona zasiadać naprzeman w Opawie i Katowicach.

Rozpoczęcie prac Komisji żostąnie ustalonew drodze porozumienia obu Rządów.

Dla prawomocnejdecyzji Komisji Likwdacyjnejpotrzebną jest zgodą Delegacýjobu Strop.

wentualny brak zgody zostanie stwierdzony przez obie Delegacje na wspólnem posEdzeniu.

Każdejz Delegacyjprzysluguje prawo stwierdzić jednostronnié brak zgodý w siągu jednego miesiąca od wymienionego w ustępie poprzednim posiedzenia i oddać kwestję sporną swemu Rządowi, który zawiadomi o tem Rząd Stropy drugiej.

W obu wypadkach rozstrzygnięcie spornejkwestji przechodzi na Rządy obu Państw.

O ile oba Rządy nie dojdą do porozumienia w kwestji im prźekazanejw ciągu sześciu miesięcy od dnia przekazania sprawy przez Komisje Likwidacyjną lub od dnia zawiadomienia Rżądu jednejze Strop o tem, że drugiemu Rządowi zostala przekazana sporna sprawa przez Delegację, mogą oba Rządy oddać sporną sprawę arbitrowi wyznaczonemu za zgodą obu Strop lub w braku zgodý wýznaczonernu przez Prezesa Instytutu Prawa iędzynarodowego w Brukseli.

Koszta związane z postępowaniem rozjemczem panoszą oble Stropy w równejmierze.

Stowarzrszenia, spólki i ich związki i inn e korporacje, nie posiadające charakteru pyawnopublicznego, których pole dzialalności zostało przecięte nową granicą, o ile nie zdolaly drogą wewnętrznych ukladów przeprowądzić rozrachunku, mogą oddać przeprowadzenie tego rozrachunku Komisji Likwdacyjnej (Artykuł 48).

Komisja przeprow adzi rozrachunek na pod. stawie zasad niniejszej Umowy.

Obie Strony zobowiązujsig pozwolić na dalszą dzialalność gospodarczą wymienionych w ustępie pierwszym niniejszego Artykułu stowarzyszeń, spólek i ich związków i innych korporacyj, na warunkach dotychczasowTch aż do czasu ukończenia rozrachunku przez Komisję Likwidacyjną.

Wymiana pieniędzy tych stowarzyszeń, spólek, ich zwizków i innych korporacyjdokonana przed 1. stycznia 1921 r. nic będzie kwestjonowana.

Jeżeli takie stowarzyszenia, spólki, ich związki i inne korporacje uskutecznily już faktyczny podzial majtku, to obie Strony zobowiązują się wymierzać tylko podatki, przypadające od majtku znajdujcego się na obszarze odnośnego Państwa, a to od chwil faktycznego podziału.

Niniejsza część Umowy nic dotyczý majątku Biskupstwa Wrocławskiego, znajdującego się na części ślska przypadlej Państwu Czechoslowackiemu. W razie potrzeby obie stropy zawrą specjalną Umowę co do tego majtku.

Ciężary emerytalne Kraju śląska, byłych komitatów Orawy i Spisza i przez nową państwową granicg podzielonych powiatów i gmin reguluje się w następujący sposób.

a) Prawnie nabyte pretensje co do emerytur i zaopatrzeń pracowników wyżejwymienionych związków samorządowych xącznie z nauczycielami, którzy w chwili rozdziału lska Cieszyńskiego, Orawy i Spisza pozostawali w czynnejslużbie, oraz ich członków rodziny w tych wszystkich wypadkach, w których te pretensje obciąźałyby wymienione wyżejzwizki samorządowe, obciążajtę część zwizku samorządowego, na którejobszarze znajdůje się zakład albo urzd, gdzie pracownik w chwili podziału wykonawal służbę, z którejprawa do emerytury albo zaopatrzeni powstaly.

W wypadkach wątpliwych decyduje chwila faktycznego przejęcia dotyczcego zakładu lub urzędu w zaRząd polski lub czeskoslowacki.

b) Emerytury i zaopatrzenia, wyplaćąne już w chwili podzialu dotyczącego zwązku óbcfążają część związku samorządowego przýpadł, ternu Państwu, w obrębie którego osoba, z którejstosunku slużbowego prawą do emerytury lub zaopatrzenia powstały, rniała bezpośrednio przed wstąpieniem do łużby dotychczasowego zwizku przynależność gmnną. Osoby te maje, prawo zatrzylnać swedotychczasowe miejsce zamieszkania na obszar2e drugiego Państwa bez utratý prawa do emerytury albu zaopatrzenia, o ile nie nabyły abywatelstwa tego Państwa, w którem zamieszkują.

W razie niemożności skonstatowąnia przynależności gminnej osoby, z którejstosunku slufbowego powstały prawa do emerytury albo zaopatrzenia, lub w razie jéśli gmina przynależnoścżnajduje się poza obszarem obu Państw umawrających się, wypłaca emeryturę lub zaopatrzenie ta część związhu samorzdowego na którejobsząrze znajduje się zaklad albu urżd, gdzfe osoba wyżejwymieniona w chwili spensjonowania lub śmierci była, stale służbowo przydzielona.

Rząd Rzeczypospolitej Polskiejwyrażaswa zgodę na to, iż obligacje wydane przez,,Ząkład Kredytowy Komunalny Kraju śląskiego" (Kommunal-Kredit-Anstalt des Landes. Schlesien) oraz przez "Austrjacko-Śląski Zakłati Kredytowy Ziemski" (osterreichisch-Schlesische Bodenkreditanstalt), platne są, w kuroiach czeskoslowackich w stosunku jedna korona czeskoslowacka za jedną koronę austro-węgierską.

Obie umawiające się Struny s, zgodne w tem, iż obslugę obligacyj, wymienionych w ustępie poprzednim, wykonywać będą "Śląski Zaklad Kredytowy Komunalny" oraz "Śląski Ziemski Zaklad Kredytowy" w nlowie, oraz że likwidacja wzajemnych stosurków prawnych nastąpi w myśh postanowień, zawartych w ąrtykulach następnych.

Wierzytelnoścf. Zakładu Kredytowego homunalnego Kraju Śląskiego do związków samorzdowych na terytorjum Rzećzyospolitej Polskiej oraz wierzytélności Austrjaclio-Śląskiego Zakladu Kredytowego Ziémskiego, które byly lub są zabezpieczone hipoteką na nieruchomościach, znajdujcych się na terytorjum Rzeczypospolitej Polskiej, przejmuje Rzeczpospolita Polska, względnie instytucja w tym cełu przez Rząd Rzeczypospolitej Polskiej wyznaczona (zwane w dalszym ciągu stroną polsky). Śląski Zaklad Kredytowy Komunalny oraz śląski Zaklad Kredytowy w Opawie (zwane w dalszym cigu stroną czeskoslowacką) są zobowiązane w ciągu jednegó miesiąca od dnia wejścia w życie niniejszej IJmowy wydać stronie pólskiej kontrakty i zapily dlużné oraz wypisy z ksiąg rachunkowych i wszelkie inne akta, odnoszące się do wierzytelności przejętych przez stronę polsky.

Powyższe przejęcie wierzytelności zostanie na aarządzenie Rządu Rzeczypospolitej Polskiej wpisane do ksig gruntowych i przepsane w zapisach dlużnych. Rzeczpospolita Polska względnie wyznaczóna przez Rząd Rzeczypospolitej Polskej instytucją wchodzi we wszystkie prawa z tytulu kontraktów pożyczek i będzie uprawniona do dochodzenia ich na zasadzie przepisów prawnych w.Rzeczypospolitej Polskiej obowiązujących.

Rzeczpospolita Polska względnie instytucja wyznaczona przez Rząd Rzeczy pospolitej Polskiej przejmuje z tytulu likwidacji wobeé Strony czeskoslowackiej ciężar splaty odpówiedniej čzęści dlugu obligacyjnego Zakładów wymienionych w Artykułe 54 ustęp 1. wedlug planów amortyzacyjnych tychże Zakladów w wysokóści odpowiadającejprzejętym przez stronę polsky wierzytelnościom według ich stanu z dnia 1. stycznia 1925 r. Wyplaty będą dokonané w korónach czeskoslowackich w stosunku jedna korona czeskoslowacka za jedną koronę austro-węgierską. Celem ustalenia należnejsumy Strona czeskoslowacka przedstawi stronie polskiej potrzebne zestawienia wraz z planami amortyzacyjnemi oraz dopuści przedstawicieli strony polskiej do wgtdu we wszystkie księgi, korespondencje, wykazy, konta, dokzune t a i wszelkie inne akta.

Dla ustalenia sumy, należnej każdorażowo przez stronę polską stc:ownie do Artykułu 56, strona czéskoslowacka przedloży stronie pólskiej na trzy miesiące przed terminem każdejplatności potrzebne obliczenia, obejmująće procenta, roty amortyzacyjne oraz jedną tezecią, część dodatku ądmitustracyjnego przypadającego ną przejęte wierzytelności. Stronie polskiej przysługiwać będzie prąwo weryfikacji tych obliczeń, w sposob analogiczny do przewidzianego w Artykułe 56, oraz prąwo wnoszenia poprawek, które winny być uzgodnione na miesiąc przed terminem płatności.

Przypadająca do wypłaty przez stronę polsk, suma, obliczona w myśi poprzednego ustępu niniejszego artykułu, będzie wypłacona Stronie czeskosłowackiej na trny dni przed terminem płatności salvo errore et ommissone, t. j. z zastrzeżeniem późniejszego wyrównania na wypadek ujawnionych niedokładności w obliczeniu.

Wypłaty, przypadające na stronę polską, wedłúg artykułu 56 za czas od 1. stycznia 1925 r., a zapadłe przed wejściem w życie ninejszej Umowy, będą wypłacone w sześć tygodni po przedłożeniu przez stronę czeskosłowąck Stronie polskiej obliczeń tych wypłat.

Strona polsky będzie mogłą powyższe wypłatý uskutecznić według swego wyboru bądź w gotówce, bądź płatnymi kuponami odpowiedniemi obligacjami wymienionych Zakładów Kredytowych w ich nominalnejwąrtości, przyczem spłatą obligacjami jest dopuszeząlną " tylko dlą spłaty ret amortyzacyjnych. W taki lam sposób względnie w inny sposób, na który się obie strony zgodzą,:będzie mogła Strona Polska w każdejchwili spłącić cżęść lub całość dłużnego kapitalu. Strona czeskosłowącka na życzenie Strony polskiej udzieli wszelkiej pomoct przy skupie papierów wartościowych, potrzebnych na cele wymienionych wypłat.

Tytułem wyrównania proeentów, ret amortyzacyjnych, procentów za zwłokę oraz dodatków ądministracyjnych za czas do 31. grudnia, 1924 r. włącznie, przypadających na wierzytelnßści przejęte przez stronę polską, zapłąci Strona polsky stronie czeskosłowackiej sumę trnech miljonów koron czeskosłowąckch w dziesięciu retech półrocznych po trzysta tysięcy koron czeskosłowackich. Pierwsza teta płatna będzie 2. stycznia 1926 r.

Rzeczpospolita Polska przejmuje gwąraneję wypłat określonych w artykułach poprzednich. Natomiast Rzeczpospolita Polska względnie polsky część Kraju Śląskiegó ą zwolnione z wszelkich innych gwarancyji zbezpieczeń, jakieby z tytułu wydanych przez Zakład Kredytowy Komunalny Kraju Śląskiego i Austrjacko-Śląski Zakład Kredytowy Ziemski obligacyji listów zastawnych mogly obciążać Stronę polsky, a które obciążać będ, jedynie ezeskoslowacką, część Kraju ląskiego, względnie Republikę Czeskoslowacką.

Rzeczpospolita Polska zrzeka się wszelkich praw do majątku Zakladów Kredytowych, wymienionych w Artykułe 54 niniej szej Umowy.